گفتار درماني يكي از شاخه‌هاي علوم توانبخشيست و با هدف رفع مشكلاتي كه در صحبت كردن فرد ديده مي‌شود به وجود آمده است. با توجه به اينكه گفتار يا صحبت كردن تنها وسيله ارتباط ما با جهان اطرافمان است ناتواني در اين زمينه مي‌تواند مشكلات بسياري را براي فرد ايجاد نمايد و به همين خاطر مي‌بايست نسبت به درمان اين مشكلات توجه جدي داشت. اختلالات گفتاري در هر سن و شرايطي ممكن است ايجاد شوند؛ بااين‌حال با توجه به انعطاف‌پذيري بيشتري كه عضلات و همين‌طور توانايي‌هاي ذهني فرد در دوران كودكي دارند بهتر است در صورت وجود مشكل از سنين پايين‌تر براي گفتار درماني اقدام نماييد. در ادامه به طور كامل درباره اهميت گفتار درماني و ضرورت انجام آن صحبت خواهيم كرد پس همراه ما باشيد.

منبع : گفتار درماني براي كودكان

گفتار درماني

به‌طوركلي صحبت كردن شامل دو بخش است. در بخش اول فرد مي‌بايست افكارش را در قالب كلمات درآورده و آن‌ها را با قواعد دستوري زبان خود مرتب كند؛ پس از آن‌كه افكار فرد به كلمات تبديل شد وي با كمك اندام‌هايي مانند حنجره، زبان و دهان آن‌ها را بيان خواهد كرد. اختلالاتي كه در گفتار فرد ايجاد مي‌شود مي‌تواند هر يك از اين بخش‌ها را درگير خود كند. براي مثال برخي افراد نمي‌توانند كلمات مناسب را در ذهن خود پيدا كنند و يا گروهي ديگر به دليل ضعف عضلات دهان و زبان نمي‌توانند كلمات را به‌درستي بيان كنند. گفتار درماني شاخه‌اي از علوم توان‌بخشي است كه نوعي روان درماني نيز محسوب مي‌شود و تلاش مي‌كند تا مشكلات پيش‌آمده در هر دو زمينه را موردبررسي قرار داده و براي درمان آن‌ها برنامه‌ريزي كنند. براي آگاهي بيشتر درباره روان درماني كليك كنيد.

حيطه فعاليت گفتار درماني

به‌طوركلي هر مشكلي كه توانايي صحبت كردن روان و مطلوب فرد با ديگران را مختل كند مي‌تواند در دايره فعاليت‌هاي گفتار درماني قرار بگيرد. مراجعين گفتار درماني از كودكاني كه به دليل دير زبان ‌باز كردن به اين مراكز ارجاع مي‌شوند تا سالمنداني كه به دليل مشكلاتي نظير سكته مغزي توانايي صحبت كردن را از دست ‌داده‌اند شامل مي‌شود. بااين‌حال معمولاً توصيه مي‌شود كه در صورت وجود مشكل هرچه سريع‌تر و در سنين پايين‌تر درمان را شروع كنيد. علاوه بر اينكه انعطاف و پاسخگويي به درمان در سنين پايين‌تر به‌مراتب بالاتر است برطرف كردن مشكلات گفتاري در كودكي باعث خواهد شد تا فرد كمتر اضطراب و ساير مشكلاتي كه به دليل ناتواني در صحبت كردن روان ايجاد مي‌شود را تجربه نمايد.

نشانه‌هاي نياز كودك به استفاده از گفتار درماني

چطور متوجه اين موضوع بشويم كه كودك نياز به استفاده از گفتار درماني دارد؟ در پاسخ به اين سؤال بايد گفت درصورتي‌كه متوجه هرگونه مشكل ارتباطي در كودك خود شديد بهتر است ابتدا از يك مشاور كودك كمك بگيريد. گاهي اوقات بي‌ميلي به صحبت كردن نه به دليل ناتواني در گفتار بلكه به دليل مشكلاتي مثل اضطراب، افسردگي يا حتي لالي انتخابي ايجاد مي‌شوند. اگرچه اين كودكان نيز به گفتار درماني نياز دارند بااين‌حال بخش اصلي درمان اين اختلالات مي‌بايست زير نظر متخصصين روانشناسي كودك صورت بگيرد.

برخي از نشانه‌هاي رفتاري در كودك مي‌تواند زنگ خطري باشد كه به شما نسبت به استفاده از گفتار درماني هشدار مي‌دهند. درصورتي‌كه هر يك از اين نشانه‌ها را در كودك خود مشاهده كرديد بهتر است از يك گفتار درمانگر كمك بگيريد.

ناتواني‌هاي ارتباطي

اگر احساس مي‌كنيد فرزندتان نسبت به ارتباط برقرار كردن با ديگران تمايلي ندارد و اين بي‌ميلي به اين خاطر است كه توانايي صحبت كردن يا برقراري ارتباط با سايرين را ندارد مي‌توانيد از مشاورين كودك و همين‌طور گفتار درماني كمك بگيريد. گفتار درماني به فرزند شما كمك خواهد كرد تا دايره واژگان خود را افزايش داده و افكار و خواسته‌هاي خود را در قالب گفتار بيان كند. براي اطلاع از روند دريافت مشاوره كودك كليك كنيد.

اختلالات عصبي-رشدي

كودكاني كه دچار اختلالاتي نظير عقب‌ماندگي‌هاي ذهني، اوتيسم يا بيش فعالي هستند معمولاً مشكلاتي را نيز در برقراري ارتباط با ديگران تجربه مي‌كنند. استفاده از جلسات گفتار درماني و تمرين با اين كودكان باعث خواهد شد تا توانايي‌هاي آن‌ها پيشرفت بيشتري داشته باشد و درنتيجه مشكلات ناشي از اختلال كمتر آن‌ها را درگير خواهد كرد.

ناتواني در گفتار يا شنيدار

تمامي مشكلاتي كه فصاحت گفتار فرزند شما را تحت تأثير قرار مي‌دهند مي‌توانند نشانه‌اي براي نياز به استفاده از خدمات گفتار درماني باشند. لكنت زبان، صحبت كردن با تأخير، ضعف شنوايي و بسياري از مشكلات ديگري كه فرزند شما را از صحبت كردن مطلوب دور مي‌كنند از جمله همين نشانه‌هاست. همچنين برخي از كودكاني كه دچار لكنت هستند معمولاً براي اجتناب از بيان كلمات دشوار منظور خود را با ساير كلمات بيان مي‌كنند و اين باعث طولاني شدن صحبت‌هاي آن‌ها خواهد شد؛ اگر فرزند شما نيز در صحبت كردن خود چنين رفتاري دارد بهتر است نسبت به آن توجه كافي داشته باشيد.

اهميت گفتار درماني و پيامدهاي بي توجهي به آن

ناتواني در تمامي زمينه‌هاي وابسته به كلام

صحبت كردن تنها وسيله برقراري ارتباط ميان انسان‌هاست و درصورتي‌كه شما نتوانيد به‌راحتي با ديگران ارتباط داشته و خواسته‌هاي خود را بيان كنيد احتمالاً مشكلات بسياري را تجربه خواهيد كرد. اين موضوع علاوه بر اينكه باعث ناتواني در بيان خواسته‌ها مي‌شود مشكلاتي را در ساير زمينه‌هاي وابسته به كلام نظير تحصيل در مدرسه نيز ايجاد خواهد كرد. به همين خاطر لازم است تا براي برطرف كردن مشكلات كلامي كودك هرچه سريع‌تر اقدام شود.

بيماري‌هاي روحي

برقراري ارتباط با ديگران يكي از نيازهاي فطري هر انساني است و ناتواني از اين موضوع مي‌تواند مشكلاتي را براي فرد ايجاد كند. كودكاني كه نمي‌توانند به‌درستي صحبت كنند معمولاً از جانب همسالان و اطرافيان نيز طرد مي‌شوند و اين موضوع باعث گرايش آن‌ها به‌تنهايي و انزوا مي‌شود كه مي‌تواند زمينه را براي بروز اختلال افسردگي آماده كند. همچنين ناتواني در صحبت كردن مي‌تواند باعث بروز اضطراب در شرايطي باشد كه فرد مجبور است راجع به موضوعي با ديگران صحبت كند. به همين خاطر استفاده از گفتار درماني و برطرف كردن مشكلاتي كه فرد در صحبت كردن دارد تا حد زيادي باعث بهبود وضعيت سلامت روان وي خواهد شد. براي آشنايي بيشتر در زمينه گفتار درماني در منزل كليك كنيد.

كاهش دشواري‌ها

اختلالات عصبي-رشدي نظير سندروم داون مشكلات بسياري را براي كودك و خانواده وي ايجاد خواهد كرد. به ميزاني كه والدين و درمانگران بتوانند توانايي‌هاي هرچند ضعيف اين كودكان را بهبود ببخشند مشكلات آن‌ها كاهش يافته و توانايي زندگي سازگارانه تري را پيدا مي‌كنند. درنتيجه گفتار درماني يكي از بخش‌هاي جدي درمان براي اين كودكان است كه به آن‌ها در پرورش توانايي‌ها و كاهش مشكلاتي كه به دنبال بيماري برايشان ايجاد مي‌شود كمك خواهد كرد.

گفتار درماني | نقش والدين

نحوه برخورد والدين با كودكي كه دچار نارسايي‌هاي ارتباطي است تأثير بسياري در موفقيت گفتار درماني خواهد داشت. به ميزاني كه والدين تمرين‌هاي گفتاري با كودك را در خانه ادامه بدهند و با صبر و حوصله فرزندشان را به صحبت تشويق نمايند مشكلات گفتاري كودك سريع‌تر بهبود پيدا مي‌كند. به همين خاطر بهتر است در كنار جلسات گفتار درماني به نكات زير توجه داشته باشيد.

افزايش محرك‌هاي كلامي

تا جايي كه مي‌توانيد سعي كنيد اطراف كودك را از محرك‌هاي كلامي پر كنيد و يا پديده‌هاي اطراف خود را تبديل به موضوعي براي صحبت نماييد. اما توجه داشته باشيد محرك‌ها مي‌بايست به‌نوعي انتخاب شوند كه فرزند شما آن‌ها را دوست داشته باشد. براي مثال باهم كتاب بخوانيد و خود را جاي شخصيت‌هاي داستاني قرار دهيد و يا چند عكس را كنار هم بچينيد و با كمك هم براي آن‌ها داستاني طراحي كنيد. يكي ديگر از تمرين‌هايي كه تا حد زيادي كمك‌كننده خواهد بود اين است كه از كودك بخواهيد موضوعي را برايتان تعريف كند و سعي كنيد با پرسيدن سؤال در مورد جزئيات موضوع او را به صحبت هرچه بيشتر تشويق نماييد.

مهارت گوش دادن را در خود تقويت كنيد

علاوه بر اينكه مي‌بايست فرزندتان را به صحبت كردن تشويق كنيد لازم است توانايي‌هاي خود را در جهت گوش دادن به صحبت‌هاي او نيز افزايش دهيد. هرگز سعي نكنيد جملات كودك را تمام كرده و يا به‌جاي او منظورش را بيان كنيد. اگر فرزندتان كلمه‌اي را به‌غلط بيان مي‌كند به‌جاي بيان حالت درست آن از وي بخواهيد توضيح بيشتري راجع به آنچه در ذهن دارد برايتان بدهد و همچنين به خاطر داشته باشيد كه جريان پيشرفت كودك معمولاً جرياني بسيار آهسته است و شما مي‌بايست بدون دلسرد شدن در اين مسير تلاش كنيد.

صحبت كردن را تشويق كنيد

هر تلاشي كه فرزندتان براي صحبت كردن انجام مي‌دهد را تشويق كنيد. يك قانون مهم در روانشناسي تربيتي معتقد است رفتارهايي كه پيامد خوشايندي را براي فرد به همراه دارند با احتمال بيشتري در آينده تكرار مي‌شوند. كودكان داراي اختلالات گفتاري معمولاً تصور مي‌كنند كه ديگران تمايلي به صحبت با آن‌ها ندارند و شيوه گفتار آن‌ها براي ديگران خسته‌كننده است. درنتيجه اگر شما صحبت كردن را در فرزند خود تقويت كنيد علاوه بر اينكه او را به تكرار اين رفتار تشويق مي‌كنيد باعث از بين رفتن اين ذهنيت منفي در وي شده و به شكل‌گيري اعتمادبه‌نفس او كمك خواهيد كرد.

براي دريافت مشاوره در زمينه كودك مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02166419012 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

سؤالات متداول

تمامي مشكلاتي كه باعث مي‌شود فرزند شما نتواند به‌راحتي صحبت كند و يا ميلي به صحبت نداشته باشد را مي‌توان با استفاده از جلسات گفتار درماني برطرف كرد. ازجمله مشكلاتي كه نياز به گفتار درماني دارند مي‌توان به لكنت، اختلالات عصبي-رشدي مانند اوتيسم يا عقب‌ماندگي‌هاي ذهني و همين‌طور مشكلات بلع دانست.

هر نشانه‌اي كه بيانگر ناتواني فرزند شما در صحبت كردن است نشان‌دهنده نياز آن‌ها به استفاده از گفتار درماني است. بي‌ميلي به صحبت كردن، اجتناب از بيان برخي كلمات، دشواري در تلفظ برخي واژه‌ها و همين‌طور لكنت يا مشكلات بلع از اين دسته نشانه‌ها هستند.

منبع : گفتار درماني براي كودكان

:: بازديد از اين مطلب : 0